Tin Tổng Hợp

Thị trường đứt gãy vì chiến sự Nga – Ukraine, lạm phát tăng cao khiến nhiều quốc gia đưa thêm các quy định siết chặt nhập khẩu, dựng hàng rào phi thuế quan khắt khe… Trong khi đó, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam phản ánh gặp khó khăn trong việc cập nhật và tuân thủ các quy định mới trên do thiếu thông tin.

Tại Hội nghị Giao ban xúc tiến thương mại với hệ thống thương vụ Việt Nam ở thị trường nước ngoài vừa diễn ra, một trong những vấn đề được quan tâm đó là những thay đổi, quy định mới trong hoạt động nhập khẩu mà nhiều thị trường đưa ra.

Dựng thêm nhiều rào cản kỹ thuật

Ông Vũ Chiến Thắng, Tham tán – Thương vụ Việt Nam tại Tây Ban Nha, cho biết cơ quan chức năng của thị trường này vừa ban hành sắc lệnh 664 về kiểm soát thú y tại các cửa khẩu, trong đó một loạt mặt hàng như sữa, đường, muối, rau quả, cà phê, dược phẩm, phân bón... sẽ bị siết chặt nhập khẩu. Cùng với đó, Tây Ban Nha cũng ban hành sắc lệnh mới nhằm thiết lập biện pháp phòng chống dịch cúm gia cầm.

Xuất khẩu gỗ gặp khó khăn vì phải đối mặt với điều tra chống lẩn tránh thuế của thị trường Hoa Kỳ.

Trước thực tế trên, ông Thắng khuyến nghị doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam cần tăng cường duy trì chất lượng, xây dựng thương hiệu cho hàng hoá khi xuất sang Tây Ban Nha. Thực tế, trong thời gian gần đây, Thương vụ đã nhận được văn bản từ Bộ Y tế của Tây Ban Nha về 8 trường hợp nông sản Việt Nam chứa chất gây bệnh hay chất cấm như cà phê, nước sốt tiêu, hạt điều, gạo, bột cà ri, vải thiều… Dẫn đến, các lô hàng sau đó bị quốc gia này đưa vào diện tăng cường kiểm soát.

Tương tự, bà Nguyễn Thị Điệp Hà, phụ trách Thương vụ Việt Nam tại Pakistan, cho hay thời gian gần đây quốc gia này đã dựng lên hàng loạt rào cản kỹ thuật, thương mại đối với hàng hóa nhập khẩu như khởi động các biện pháp phòng vệ thương mại; đồng thời cấm nhập khẩu 33 mặt hàng, trong đó có 3 mặt hàng chủ lực của Việt Nam như điện thoại di động, cá ba sa, hạt điều.

Pakistan cũng dựng lên hàng rào kỹ thuật và thương mại hạn chế nhập khẩu như cấm chuyển tiền đặt cọc ra nước ngoài. “Có thể thấy đây là biện pháp rào cản khá là kỳ quặc bị nhiều nước phản đối nhưng do muốn bảo vệ hàng trong nước nên Pakistan vẫn cố tình áp dụng”, bà Hà cho hay.

Có thể thấy đây chỉ là một trong số nhiều quy định mới mà các thị trường đưa ra. Trong khi đó, về phía doanh nghiệp Việt Nam, việc nắm bắt các quy định trên còn khá khó khăn.

Bà Nguyễn Thị Ánh Hồng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Chè Việt Nam, cho hay như thị trường Pakistan do đồng nội tệ của họ phá giá quá cao nên thực tế doanh nghiệp cũng không thể xuất khẩu được sang thị trường này vì họ không có tiền để thanh toán. Tuy nhiên, Pakistan lại là điểm trung chuyển hàng hóa cho các quốc gia Trung Đông khác, chính vì thế đã tác động tới hoạt động xuất khẩu chè mà DN chưa biết tìm phương pháp tháo gỡ.

Doanh nghiệp loay hoay thích ứng

Hay đối với thị trường Nga, bà Hồng cho biết việc xuất khẩu cũng bị ảnh nghiêm trọng do chiến sự Nga – Ukraine. Trong khi đó, xuất khẩu sang các thị trường xung quanh Nga, dù là các thị trường cũ nhưng vẫn lạ với doanh nghiệp Việt Nam. Do đó, các doanh nghiệp chè mong muốn tìm hiểu thông tin rõ hơn về các thị trường này.

Thậm chí, ngay cả với thị trường Trung Quốc, bà Hồng cho biết trước kia chủ yếu xuất khẩu chè theo con đường tiểu ngạch, nên thương nhân Trung Quốc sang mua chè rất nhiều. Tuy nhiên, giờ chuyển sang chính ngạch việc xuất khẩu lại khó khăn hơn vì thói quen buôn bán tiểu ngạch vẫn còn đối với các thương nhân Trung Quốc.

Trong khi đó, với ngành gỗ trước những khó khăn về điều tra chống lẩn tránh thuế của Hoa Kỳ với sản phẩm gỗ Việt Nam đang nóng trong những ngày qua. Ông Ngô Sỹ Hoài, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (Viforest) kiến nghị cơ quan thương mại Việt Nam tại Hoa Kỳ liên hệ với Bộ Thương mại nước này để cử đoàn thanh tra của họ sang khảo sát một số DN chế biến, xuất khẩu gỗ dán.

Điều này sẽ giúp các DN gỗ dễ dàng chứng minh được nguồn gốc, bởi đôi khi làm việc qua giấy tờ do bất đồng ngôn ngữ giữa luật sư nước ngoài và doanh nghiệp Việt Nam nên nhiều khi chưa hiểu rõ cụ thể vấn đề. "Do vậy, nếu đoàn của Hoa Kỳ có thể sang Việt Nam kiểm tra tại chỗ nhà máy, thấy DN Việt Nam sản xuất, xuất khẩu sản phẩm sang Hoa Kỳ minh bạch thì sẽ tạo thuận lợi cho hoạt động xuất khẩu. Hiện nay, thị trường Hoa Kỳ đang chiếm trên 60% trong tổng kim ngạch XK sản phẩm gỗ", ông Hoài nói. 

Theo Tổng cục Thống kê, tính chung 8 tháng đầu năm 2022, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa ước đạt 250,8 tỷ USD, tăng 17,3% so với cùng kỳ năm trước. Bộ Công Thương dự báo, kim ngạch xuất khẩu cả năm 2022 ước đạt khoảng 368 tỷ USD, tăng khoảng 9,46% so với năm 2021. 

Tuy nhiên, trong bối cảnh các nền kinh tế lớn, đặc biệt là kinh tế Hoa Kỳ suy giảm có thể ảnh hưởng tới tăng trưởng của kinh tế thế giới.  Ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương), cho rằng thực trạng này đang đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả hơn giữa hệ thống Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài với các Bộ, ngành, địa phương, hiệp hội ngành nghề, doanh nghiệp và người sản xuất để các bên có thể cập nhật nhanh nhất thông tin thị trường, các quy định, chính sách mới của các nước... Từ đó, giúp các ngành, địa phương, doanh nghiệp xây dựng, điều chỉnh chiến lược, kế hoạch sản xuất kinh doanh phù hợp, tận dụng tốt nhất các cơ hội để phát triển thị trường, thúc đẩy xuất khẩu.

Lê Thúy

Nguồn: https://vnbusiness.vn